BOLD – Liderlerin üzerinde anlaştıkları maddelere göre 5+5 sisteminden 7 yıllık Cumhurbaşkanlığı modeline geçilecek. Görev süresi dolan Cumhurbaşkanı siyasete dönüş yapamayacak. Seçim barajı yüzde 3’e düşürülecek, Başbakanlık makamı geri dönecek.
Sözcü gazetesinin haberine göre Altılı Masa, sekizinci buluşmada parlamenter sisteme geçişin yol haritasını belirledi. Anayasa’da yapılması gerekli değişiklikler de netleşti. Liderlerin üzerinde anlaştıkları değişiklikler şöyle:
CUMHURBAŞKANININ VETO YETKİSİ
7 yıllık Cumhurbaşkanlığı modeline geçilecek. Cumhurbaşkanlığı makamı saraydan Çankaya Köşkü’ne alınacak. Cumhurbaşkanı tarafsız olacak ve varsa partisi ile ilişiği kesilecek. 7 yılını tamamlayan Cumhurbaşkanı aktif siyasete dönemeyecek. Cumhurbaşkanı’nın veto yetkisi kalkacak. Cumhurbaşkanı kanunlar için uyarı niteliğinde ‘geri gönderme’ yapabilecek. TBMM isterse buna uyup yasada değişikliğe gidecek.
SEÇİM BARAJI YÜZDE 3
TBMM seçimleri 5 yılda bir yapılacak. Seçim barajı yüzde 3’e düşürülecek. Yurt dışı seçim çevresi oluşturulacak. Siyasi parti ve adaylara yapılan belirli miktarın üzerindeki bağış ve harcamaların kamuoyuna açıklanması zorunlu olacak. Milletvekili genel seçiminde en az yüzde 1 oy alan siyasi partilere de Hazine yardımı verilecek.
BAŞBAKANLIK GERİ GELECEK
Başbakanlık makamı yeniden oluşturulacak. Başbakan ve bakanlar TBMM üyeleri arasından seçilecek. Hükumetin kurulmasında basit çoğunluk, düşürülmesinde ise salt çoğunluk aranacak. Gensoru geri gelecek. Cumhurbaşkanı ve bakanların Yüce Divan’a sevkinde TBMM’de aranan oy oranı azaltılacak.
AYM VE AİHM KARARLARI DERHAL UYGULANACAK
Hakimlere coğrafi teminat güvencesi sağlanacak. Hukuk fakültelerinin sayısı azaltılacak. Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararları derhal uygulanacak. Adalet Bakanı ve Müsteşarı, HSK’dan çıkarılacak. AYM’nin üye sayısı arttırılacak ve üyelerinin en az dörtte üçü hukukçu olacak.
GAZETECİLERE YÖNELİK CEZA SORUŞTURMALARI
Gazetecilere karşı ceza soruşturmasına gerekçe yapılan mevzuat yeniden düzenlenecek. TRT, RTÜK, BİK ve Anadolu Ajansı tarafsız olacak.
KAMUYA PERSONAL ALIMINDA MÜLAKAT OLMAYACAK
Kamudaki sınavlarda mülakata son verilecek, yazılı sınav sonuçları esas alınacak.
ALTILI MASA ADAY İÇİN HIZLANACAK
Altılı Masa toplantılarına yoğun programları, il ziyaretleri ve yurtdışı temasları nedeniyle bir süre ara veren liderler bundan sonra çalışmalarını hızlandırma kararı aldı. Liderler 15 günde bir toplanacak. Uzlaşı ve kararlılık mesajı veren Altılı Masa’nın kurduğu ortak çalışma gruplarından, Anayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu, Seçim Güvenliği Komisyonu ve İletişim Komisyonu çalışmalarına son şeklini verdi. Temel politika alanlarında 9 ana, 60 alt başlık altında yürütülen çalışmalar imza altına alınacak. Bu çalışma ile ortaya ‘hükumet programı’ da denilebilecek ortak politika ve projeler çıkacak.
Liderler şu ana kadar görüşmelerde tam uzlaşı prensibi nedeniyle adaylar üzerinde tartışmadı. Tüm alanlarda tam uzlaşı sağlandıktan sonra da seçim takvimine uygun olarak Cumhurbaşkanı adayı belirlenecek ve YSK takviminin belirlenmesi ile birlikte aday açıklanacak. Liderlerin anlaştığı konular, rapor ve çalışmalar da kamuoyuna şeffaf bir şekilde aktarılacak. Bu amaçla altilimasa.biz isimli bir web sitesi de kuruldu. Liderler 28 Kasım’da Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal’ın ev sahipliğinde yeniden bir araya gelecek.