BOLD – ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin tartışmalı Tayvan ziyareti sona erdi. Ziyaret öncesinde Çin, ABD ve Tayvan arasında tırmanan gerilim, ziyaret sona ermesine rağmen sona ermek yerine tırmanmaya devam ediyor.
Çin tarafından işgal edilme tehdidi altında bulunan Tayvan, Çin ordusunu, Cumartesi günü Tayvan’ın ana adasına saldırı simülasyonu yapmakla suçladı. DW Türkçe’de yer alan habere göre Tayvan yönetimi, birkaç grup Çin savaş uçağı ve gemisinin Tayvan Körfezi’nde hareket halinde olduklarını gözlemlediklerini duyurdu. Tayvan Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan açıklamada, Tayvan güçlerinin “Tayvan Körfezi çevresinde faaliyette bulunan birkaç grup komünist uçak ve gemisinin tespit edildiği ve bunların bir kısmının orta sınırı aştığı” belirtildi.
Tayvan-Çin ilişkilerinde “orta sınır”, her iki ülkenin hak alanlarını belirlemesi öngörülen, körfezi ortadan bölen hayali çizgiyi ifade ediyor. Tayvan’ı “Tek Çin” politikası çerçevesinde kendi toprağı olarak gören Pekin, bu çizgiyi tanımıyor.
Öte yandan gece yarısı Çin ordusu, bir Çinli savaş pilotunun, kokpitinden Tayvan kıyılarını ve dağlarını gördüğünü gösteren bir video yayınladı. Çin ordusunun Doğu Komutanlığı ise, Tayvan yakınlarındaki sularda devriye gezen bir savaş gemisinden çekildiği belirtilen bir fotoğraf yayınladı. Çin devlet televizyonu CCTV, Çin füzelerinin son günlerdeki tatbikatlarda doğrudan Tayvan’ın üzerinden uçtuğunu bildirdi. Tayvan yönetiminin ise, “kötü komşu” Çin’in tahriklerine yanıt vermemeyi tercih ettiği kaydedildi. Çin ayrıca, Cumartesi’den başlayarak 15 Ağustos’a kadar, Çin ile Kore Yarımadası arasındaki Sarı Deniz’in güney kısmında, gerçek mermili bir tatbikat yapacağını duyurdu.
ABD’DEN TATBİKATLARA TEPKİ
Bunun üzerine ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da krize ilişkin bir açıklamada bulundu. Blinken, Washington’ın olası bir krizi önlemek adına “sorumlu davranma noktasında kararlı” olduğunu dile getirdi. Blinken, “Tayvan Körfezi’nde barış ve istikrarı korumak, yalnızca Tayvan için değil, Filipinler ve diğer birçok ülke için de hayati önem taşıyor” diye konuştu.
Pelosi ve ailesine yaptırım uygulayacağını açıklayan Çin, ziyaretin hemen ardından Tayvan’ın çevresinde tatbikatlara başlamıştı. Çin’in tatbikatları, Batı’nın kaygı ve sert tepkisine yol açtı. Beyaz Saray, Çin’in Washington büyükelçisini çağırdı. Daha önce ABD Başkanı Joe Biden, Çin Tayvan’a saldırdığı takdirde ABD’nin askeri müdahalede bulunacağını ifade etmişti.
ÇİN, PENTAGON’DAN GELEN TELEFONLARI AÇMIYOR
Bu arada Çinli yetkililerin Pentagon yetkililerinin telefonlarına cevap vermediği ortaya çıktı. Politico sitesinin haberine göre, Çin’deki üst düzey savunma yetkilileri krizin başından bu yana ABD’den gelen telefonları açmıyor.
Konuyla ilgili bilgi sahibi üç kaynak, Tayvan çevresindeki tatbikatları sürdüren Çin’in ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ve Genelkurmay Başkanı Mark Milley’den gelen görüşme taleplerini görmezden geldiğini aktardı. Yetkililer, Çin’in bu sessizliğinin çok tehlikeli olduğunu ve bölgede askeri gerilimin daha da artmasına yol açacağını belirtti.
TAYVAN’IN KAMUYA AİT FÜZE ŞİRKETİ YETKİLİSİ OTEL ODASINDA ÖLÜ BULUNDU
Öte yandan Tayvan’da Savunma Bakanlığı’na bağlı füze geliştiricisi şirketin yetkilisinin otel odasında ölü bulunduğu bildirildi. Tayvan ajansı CNA’nın haberine göre, Chung-Shan Ulusal Bilim ve Teknoloji Enstitüsü Başkan Yardımcısı Ou Yang Li-hsing, iş gezisi için gittiği Ada’nın güneyindeki Pingtung vilayetinde hayatını kaybetti. Güvenlik birimleri, Ou Yang’ın ölüm sebebinin araştırıldığını bildirdi. Şirket yetkilisinin başkan yardımcılığı görevini bu yılın başında üstlendiği, birçok füze projesinden sorumlu olduğu ifade edildi.
Yetkilinin ölümünün, Çin’in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ziyaretinin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar başlattığı bir döneme denk gelmesi dikkati çekti.
Chung-Shan Ulusal Bilim ve Teknoloji Enstitüsünün, artan Çin tehdidi karşısında Tayvan ordusunun savaş kabiliyetinin artırılması için üretim kapasitesini bu yıl 2 katına çıkararak yılda 500’e yakın füze üretmeyi hedeflediği belirtildi.
1949’da Çin Cumhuriyeti’ni temsil eden milliyetçilerin Çin İç Savaşı’nı Mao Zedong liderliğindeki komünistlere karşı kaybettikten sonra kaçtığı Tayvan’da, bugün demokratik yollarla seçilmiş bir hükümet görevde bulunuyor. Tayvan, 1949’da kurulmadan önce de kendi yönetimine sahip olmasına rağmen Pekin tarafından Çin topraklarının bir parçası olarak görülüyor. 23 milyon nüfuslu ülke kendini bağımsız bir yapı olarak görüyor.