BOLD – Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü’nün 1 Haziran 2022 tarihinde açıkladığı verilere göre 247 adet yeni, 37 adette mevcut bulunan hapishanelere ek bina şeklinde olmak üzere 284 hapishane binası inşa edildi.
Adalet Bakanlığı’na cezaevi yapımı için toplam 1 milyar 988 milyon 64 bin TL kaynak ayrıldı. Bu para, 36 cezaevi yapımı için harcanacak. Öte yandan, yüksek bütçelerle yapılan hapishaneler, sık sık hak ihlalleriyle gündeme geliyor.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkez Hapishaneler Komisyonu Eş Sözcüsü Avukat Ercan Yılmaz, hapishanelerde birçok hak ihlallerinin yaşandığını söyledi. Yılmaz, yeni cezaevleri için büyük bütçelerin ayrıldığını belirterek, hak ihlallerini anlattı.
ERCAN YILMAZ: 651 AĞIR HASTA MAHPUS VAR
Gazete Duvar’a konuşan Yılmaz, hasta mahpusların durumuna dikkat çekti. Cezaevlerinde halen 651’i ağır olmak üzere toplam 1517 hasta mahpus bulunduğunu belirten Yılmaz, “Bu sayı sadece derneğimizin eldeki imkânlar dahilinde ulaşabildiği sayılardır. Dolayısıyla gerçek sayının çok daha yüksek olduğunu özellikle belirtmek isteriz” dedi.
Türkiye hapishanelerinde çok ciddi anlamda yaşam hakkı ihlallerinin yaşandığına dikkat çeken Yılmaz, “Bu ihlallerin bir kısmı hasta mahpuslarla ilgilidir. Bir kısmı şüpheli ölümler, bir kısmı da intihar vakaları şeklinde meydana gelmektedir. Örneğin sadece 2021 yılında tespit edebildiğimiz kadarıyla 52 mahpus hapishanede yaşamını yitirmiştir” diye konuştu.
Yılmaz, mahpusların sağlığa erişim haklarının tesis edilmesi, hasta mahpusların tahliye edilmesi, hapishanelerdeki tecrit ve izolasyona son verilmesi ve fail kamu görevlilerin etkili bir soruşturmaya tabi tutulması halinde bu ölümlerin her birinin önlenebilir olduğunu düşündüklerini vurguladı.
‘S TİPİ HAPİSHANELER TECRİT VE İZOLASYONA TABİ TUTULMAK İÇİN OLUŞTURULDU’
Türkiye hapishanelerinde değişik tip ve statülerde hapishaneler bulunuyor. S Tipi hapishaneler ise 2020 yılından bu yana yapılmaya başlandı. Yılmaz, Alanya, Manavgat, Bodrum, Samsun ve Iğdır’da 5 adet S Tipi hapishanenin bulunduğunu söyledi. Yılmaz, S Tipi hapishanelerin özelliğini “yüksek güvenlikli” ve “F Tipi hapishanelerde olduğu gibi mahpusları tecrit ve izolasyona tabi tutmaya müsait yapılar” olarak tarif etti.
‘2016 YILINDAN İTİBAREN İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE ORANI ARTTI’
Türkiye hapishanelerinde hak ihlallerinin birçok kategoride gerçekleştiğini ve uzun yıllardır devam eden ihlallerin kronik sorunlara dönüştüğünü ifade eden Yılmaz, “Ancak özelikle 15 Temmuz 2016 tarihinden bu yana Türkiye hapishanelerinde işkence ve kötü muameleye tabi tutulma, aile ve özel hayata saygı hakkının ihlal edilmesi, düşünce ve ifade özgürlüğü hakkını kullanamama, haberleşme hakkının ihlal edilmesi gibi konularda çok yoğun ihlallerin yaşandığı derneğimize mahpus ve mahpus yakınları tarafından yapılan başvurular sonucunda hazırlanan raporlar ile tespit edilmiştir” dedi.