Dövizin ateşini söndürmek için getirilen Hazine garantili kur korumalı faiz sistemi, bütçe açığını ikiye katlayacak. AKP Hükumetinin 278 milyar TL olarak ‘2022 yılı Bütçe Kanununa’ koyduğu açık 500 milyar liraya ulaşacak. Doların yükselmesi halinde açık daha da artacak.
BOLD ANALİZ – AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 20 Aralık 2021’de açıkladığı kur korumalı TL mevduatta ilk vadeler doldu.
Doları ilk başta 18 liradan 11 liraya düşüren sistemin yükü ağır oldu. Merkez Bankası 19 milyar dolarlık yüklü miktarda rezerv satışı yaptı. Hazine ise ilk ayda 15 milyar lira ek faiz ödedi. Vatandaşın ödediği vergilerle parası olanlara dolar kıyağı çekildi. Dolar kuru kısa sürede yükselerek 15 lira seviyelerini zorlamaya başladı.
YANDAŞ SABAH, MERKEZ BANKASI REZERVLERİNİ AÇIKLAYAMADI
Havuz medyasının amiral gemisi Sabah gazetesi kur korumalı TL mevduat modelinin olumlu taraflarını kaleme aldı. Şimdiye kadar sisteme 591 milyar TL yatırıldığını yazdı. Bunun 321 milyar TL’sinin Merkez Bankası destekli döviz ve altından dönüşüm 270 milyar TL’si Hazine destekli olduğu vurgulandı. 1 milyonun üzerinde hesap sahibine ilk faizlerin ödendiğini müjdeledi. Ancak “Merkez Bankası’nın düşen rezervleri arttı” demekle yetinen Sabah, eksi 52 milyar dolara gerileyen rezervle ilgili rakam vermekten kaçındı.
YÜZDE 19 FAİZE HARAM DİYENLER, YÜZDE 63 FAİZ ÖDEDİ
Kur korumalı TL mevduat için yapılan ilk ödemler AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz politikasının tutarsızlığını da gözler önüne serdi. Faizi yüzde 19’a çıkardığı için Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı görevden alan Erdoğan, kur korumalı TL mevduata yüzde 63 faiz ödedi. Bu oranın yüzde 17’sini bankalar karşılarken kur farkından kaynaklanan yüzde 46’sı Hazine’nin kasasından çıktı. Zenginlerin her 100 bin TL’si için asgari ücretli, emekli, memur ve esnafın vergilerinden 10 bin ile 15 bin lira arasında faiz ödendi.
BÜTÇE AÇIĞINI 500 MİLYAR LİRAYA ÇIKARACAK
Görevden alınacağı konuşulan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, sistemin Hazine’ye yük getirmediği iddiası da tamamen boş çıktı. Yılsonunda 278 milyar TL tahmin edilen bütçe açığının kur korumamalı TL modeliyle 2 katına çıkacağı hesaplandı. Ekonomistler, sisteme ilk giren ve vadesi dolan 28 milyar lira tutarındaki mevduatlara 15 milyar lira ek faiz ödendiğine dikkat çekti. 600 milyar liraya yaklaşan mevduatlar için yıl sonunda ödemenin 200 milyar lirayı bulacağı uyarısında bulundu. Bütçede yer almayan faiz garantisiyle Hazine’nin açığının 500 milyar lirayı geçeceği tahmin edildi.
KKMH ülkemizde bir gerçeği daha ortaya çıkardı:
Finansal Okuryazarlığın önemi.
Konu ile ilgili yazılı-görsel basında ve sosyal medyada hazine yükü ile söylenen rakamların yarısı yanlış.
Yılsonunda 278 milyar TL tahmin edilen bütçe açığı 2 katı gerçekleşirse şaşırmamak gerekir.— Şenol Babuşcu (@senolbabuscu) March 23, 2022
Nebati’den Erdoğan’ı kızdıracak itiraf: Türk Lirası en zayıf durumda, gideceği bir yer yok