Google, Fahrelnissa Zeid’in 118’inci yaş gününü özel bir doodle ile kutladı. Coşkulu kompozisyonlarıyla tanınan Zeid aynı zamanda Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) kız kardeşi.
Peki Farelnisa Zeid kimdir?
PAŞA KIZI VE KRALİYET GELİNİ
Kabaağaçlızade Mehmed Şakir Paşa’nın kızı, II. Abdülhamit devri sadrazamlarından Cevat Paşa’nın yeğeni ve Halikarnas Balıkçısı’nın kızkardeşi olan Fahrünnisa Zeyd, soyadını Kral 1. Faysal’ın kardeşi ve dönemin Irak büyükelçisi olan Emir Zeyd’le evlendikten sonra aldı.
Modern üslupta önemli bir ressam olarak tanındığı Fransa’da adını “Fahrelnisa” imlasıyla kullandı.
SANATLA İÇ İÇE BİR AİLE
Fahrelnisa Zeyd, “Halikarnas Balıkçısı” adıyla tanınan yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın ve gravür sanatçısı Aliye Berger’in kardeşi; seramik sanatçısı Füreya Koral’ın teyzesi; ressam Nejat Devrim’in, tiyatrocu Şirin Devrim’in annesidir.
1901’de İstanbul’da, ailesinin Büyükada’daki köşkünde dünyaya geldi. 14 yaşında resme başlayan sanatçı işgal yıllarında Sanay-i Nefise’nin ilk kadın öğrencileri arasında yer aldı
İlk evliliğini, Sanay-i Nefise’ye başladığı 1920 yılında, yazar İzzet Melih Devrim ile yaptı. Eşi ile beraber Avrupa kentlerine seyahat etme, yazar ve entelektüellerle tanışma fırsatı buldu.
Resim öğrenimini Paris’te Ranson Akademisi Stalbach Atölyesinde ve Türkiye’de Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesinde sürdürdü.
İkinci evliliğini 1934 yılında, Irak’ın Ankara temsilcisi ve Irak Kralı I. Faysal’ın kardeşi olan Emir Zeid ile yaptı; bu evlilikten “Raad” adında bir oğlu dünyaya geldi. Diplomat olan eşinin görevi nedeniyle Türkiye’den ayrılan sanatçı, resim kariyerini Avrupa’nın çeşitli kentlerinde sürdürdü.
İLK SERGİYİ 1944’TE AÇTI
İlk kişisel sergisini 1944 yılında İstanbul’da kendi evinde açtı. Bu ilk sergiyi Paris, Londra, New York, Brüksel gibi kentlerde açtığı onlarca sergi takip etti.
1970 yılında eşinin ölümünden sonra 1976’da, oğlu Raad’ın yaşadığı Amman’a yerleşti. Bu kentte kendi adıyla anılan bir sanat enstitüsü kurdu. Son döneminde portreler üzerinde yoğunlaştı.
Eserlerini son olarak 1988’de İstanbul’da, 1990’da Fransa ve Almanya’da sergiledi.
5 Eylül 1991’de hayatını kaybetti. Ürdün’ün başkenti Amman’da El Rağdan Sarayı Kraliyet Mezarlığı’na defnedildi.
