CHP ve İyi Parti, Erdoğan’ın HDP’nin yanında duranı terörist gösterme politikasına direnebilirlerse Batı illerinde ipi göğüslemeleri mümkün. Oy oranları Batı’da HDP’yi kilit parti yapıyor.
BOLD-ANALİZ
31 Mart yerel seçimlerinin en kritik partisi HDP. Doğu ve Güneydoğu’da çok sayıda il ve ilçede açık ara seçimin favorisi olan parti, batı illerinde de belirleyici olacak. Özellikle büyükşehirlerde CHP-İyi Parti ittifakının kazanabilmek için HDP oylarına ihtiyacı var.
BÜYÜKŞEHİRLER KRİTİK
Bir tarafta, BBP’nin dışında kaldığı AKP-MHP’den oluşan Cumhur ittifakı, diğer tarafta ise Saadet Partisi’nden yoksun CHP-İyi Parti’nin Millet ittifakı. Özellikle büyükşehirlerde kıyasıya yarış bekleniyor. İstanbul, Ankara, Manisa, Mersin, Kocaeli, Hatay, Eskişehir, Denizli, Bursa, Antalya, Aydın, Adana ve daha birçok ilde seçimler bıçak sırtı.
TERÖR SUÇLAMASI ENDİŞESİ
İşte bu noktada HDP’ye oy veren Kürt seçmenin oyları belirleyici olacak. Özellikle CHP-İyi Parti ittifakının HDP oylarına ihtiyacı var. Ancak Tayyip Erdoğan’ın bu olasılığa karşı en sık başvurduğu yöntem; rakip veya muhalif gördüğü kesimlere terör suçlaması yapmak. İşte bu nedenle ne partiler ne de adaylar bırakın HDP ile aynı torbaya girmeyi yanyana bile anılmak istemiyorlar.
İMAMOĞLU VE YAVAŞ ÖRNEĞİ
Bunun en bariz örneğini, CHP’nin İstanbul adayı Ekrem İmamoğlu ve Ankara adayı Mansur’a Yavaş’ın, sorulan HDP soruları karşısındaki tepkilerinde görmek mümkün. Hem HDP seçmenini kırmamak, hem de HDP ile işbirliği ile suçlanmamak için cevap vermekte bir hayli zorlandılar. Oysa ki çözüm sürecinde Erdoğan ve AKP ne kadar da fütursuz davranabiliyordu.
HDP PRAGMATİK YAKLAŞIYOR
HDP’nin batı illerine ilişkin yerel seçim politikası ise daha pragmatik ve iktidarı geriletme üzerine kurulu. Batıda çıkaracakları adayların kazanma ihtimali olmadığı açık. Dolayısıyla özellikle büyükşehirlerde yüzde 2 ile 10 arasında değişen oranda oyların boşa gitmesini istemiyorlar. Bunun içinde CHP ile işbirliğine açıklar. Ancak CHP, terör suçlamasına muhatap olmamak için, işi resmiyete dökmeden tabanda işbirliği istiyor.
KÜRT SEÇMEN KARARSIZ
Bu şeytanlaştırma politikası karşısında Kürt seçmenin ne yapacağı ise merak konusu. Çözüm sürecinin ardından yaşanan şok, yakılan yıkılan şehirler, sokaktan alınamayan, buzdolaplarında saklanmak zorunda kalınan cenazeler, oy verdiği partiye her gün yapılan operasyonlar, seçilmişlerinin cezaevlerine konulması gibi travmalar yaşanıyor… Listeyi uzatmak mümkün. Diğer taraftan ise oyuna talip olurken, kendisi ile anılmaktan korkan bir muhalefet.
ZAMAN DARALIYOR
Zaman giderek daralıyor. HDP’li Ayhan Bilgen bir uzlaşı sağlanamazsa kendi yol haritalarını çizeceklerini açıkca söyledi. HDP batı illerinde güçlü aday çıkarır ve seçmeni, adaya oy verirse CHP-İyi Partinin işi bir hayli zorlaşacak. HDP’nin önündeki diğer iki yol ise, ya aday çıkarmayacak, ya da göstermelik aday ile seçime giderek tabanda CHP adaylarını destekleyecek.
HDP’NİN SEÇİMİ ETKİLEME GÜCÜ VAR MI?
2014 yerel seçimlerinde, Barış ve Demokrasi Partisi yüzde 4,20, HDP ise 1,90 oy alarak 3’ü büyükşehir olmak üzere 11 il, 68 ilçe ve 23 beldede kazanan taraf olmuştu. Selahattin Demirtaş ile birlikte bir ivme yakaladı. Genel seçimlerde oyunu yüzde 13’lere kadar taşıdı. HDP artık parti olarak Meclis’te temsil edilir hale geldi. 6 milyon seçmenin oyunu alan HDP’yi seçim matematiğinde dışlamak mümkün değil.
İSTANBUL’DA SEÇİM SONUCUNU HDP BELİRLEYECEK
2014 İstanbul yarışında AKP yüzde 47.9 ile ipi göğüslerken, CHP yüzde 40.1’de kalmıştı. MHP yüzde 4 oy alırken HDP’nin aldığı oy yüzde 4.8 olmuştu. Saadet Partisi’nin aldığı yüzde 1.4’ü de unutmamak lazım. 24 Haziran’da ise HDP İstanbul’da yüzde 12.7 oy almayı başardı. Bu da gösteriyor ki 31 Mart’ta İstanbul’da seçim sonucu üzerinde HDP oylarının önemli etkisi olacak.
ANKARA’DA DURUM FARKLI DEĞİL
Ankara için de durum farklı değil. 2014 yerel seçimlerinde AKP yüzde 44.9, CHP ise yüzde 43.8 oy almıştı. MHP yüzde 7.8, HDP ise yüzde 0.9’da kalmıştı. 24 Haziran’da ise HDP’nin Ankara oyu 6.4 oldu. Demek oluyor ki HDP oyları CHP adayına gitmiş. İkiye bölünmüş MHP’yi de baz alırsak Ankara yine tam bıçak sırtı. CHP adayının HDP oyları olmadan kazanması zor görünüyor.
MERSİN’DE YÜZDE 16.9 OY POTANSİYELİ
HDP’nin belirleyici olacağı bir diğer il ise Mersin. 2014’de MHP yüzde 32, CHP yüzde 28,3, AKP yüzde 28, BDP yüzde 9,6 oy aldı. 24 Haziran’da ise HDP’nin oy oranı yüzde 16.9’a ulaştı. İçerisinden İyi Parti çıkmış MHP baz alındığında, HDP Mersin’de belirleyici parti durumunda.
KÜRT SEÇMENİN YOĞUN OLDUĞU DOĞUDA İSE
Geçtiğimiz günlerde Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Tunceli, Şanlıurfa, Van’ın kapsayan 13 ilde yapılan bir araştırmaya göre, Cumhur İttifak’ının yüzde 38,1, Millet İttifak’ının yüzde 6,7, HDP’nin yüzde 52,6 HÜDA PAR’ın yüzde 2,3 oranında oyu bulunuyor.
KÜRT SEÇMEN SANDIĞA GİTMEYEBİLİR
Sonuç olarak terör örgütünün sözcüsü olmakla suçlanan HDP’nin yerel seçimlere etkisini inkar etmek mümkün değil. HDP ile yan yana gelme endişesi taşıyan CHP-İyi Parti’nin birçok ilde HDP’nin desteği olmadan kazanması mümkün görünmüyor. İşbirliği yapılamaması durumunda HDP seçmeninin sandığa gitmeme ihtimalini de göz ardı etmemekte fayda var.